Bociany wracają z ciepłych krajów!
Do kraju tego, gdzie winą jest dużą,
Popsować gniazda na gruszy bocianie,
Bo wszystkim służą,
Tęskno mi, Panie…
„Moja piosnka (II)” Cyprian Kamil Norwid
Bociany to bez wątpienia polski symbol nadchodzącej wiosny. Wszyscy wiemy, że ich powrót do kraju oznacza nową, cieplejszą porę roku. Dopiero co, bo przecież w sierpniu, pożegnaliśmy te biało-czarne ptaki, by dziś znów wypatrywać ich na niebie. Wszyscy czekamy na ich powrót i cieszymy się, obserwując je przylatujące do Polski. Skąd wracają?
Kiedy w Polsce zaczyna się zima, bociany odlatują do ciepłych krajów, na południe. To wcale nie jest łatwa trasa. Ich przeloty możemy zaobserwować już od połowy sierpnia do września. Ptaki najpierw udają się do Turcji, by zebrać się w coraz większą grupę i wspólnie lecieć dalej. Ich trasa wiedzie przez wybrzeża Morza Śródziemnego, dolinę Jordanu, półwysep Synaj i Morze Czerwone. Docierają do Afryki, by osiąść nad Wielkimi Jeziorami Afrykańskimi. To właśnie tam większość z nich spędza zimę, ale są też osobniki, które lecą nieco dalej. Niektóre z nich dolatują nawet do Afryki Południowej.
Jednak kiedy zima w Polsce dobiega końca i czujemy, że wiosna za pasem, bociany wracają do kraju. To właśnie one są pierwszym i jednym z najważniejszych symboli nowej pory roku. Gdy przyroda budzi się do życia, a na niebie spostrzegamy pierwszego bociana, to znak, że nadeszła wiosna. Już w styczniu ptaki te rozpoczynają powrót na lęgowiska. Pierwsze osobniki dostrzec możemy na początku marca, jednak większość z nich przylatuje znacznie później, bo w połowie kwietnia oraz na początku maja. Te, które zimują w południowej Afryce mają do pokonania ponad 10 tys. km. Dziennie mogą przelecieć nawet 700 km, choć zazwyczaj są to odcinki znacznie krótsze. Do Polski w pierwszej kolejności ruszają dojrzałe osobniki, które spieszą się na lęgi.
Dlaczego bociany wracają do Polski? To proste – są łasuchami. Początek cieplejszego sezonu w Europie to dla nich otwarcie „stołówki”. W tym czasie na sawannowych obszarach północnej i wschodniej Afryki, gdzie spędzają zimę, rozpoczyna się pora sucha, która ogranicza dostępność pożywienia. W Polsce i innych krajach Europy bociany mają latem nie tylko duży dostęp do pożywienia, ale też mogą być aktywne, żerować i zajmować się młodymi. Mogą też mieszkać w większym rozproszeniu niż w Afryce.
Marzec i kwiecień to miesiące pełne bocianich przylotów. W tym czasie spójrzmy w niebo i wypatrujmy naszych skrzydlatych sąsiadów, którzy wrócili z afrykańskich wojaży. Uznawane za symbol wiosny, szczęścia i obdarzone szczególną troską ptaki przyniosą nam nową energię i pewność, że wiosna nadchodzi wielkimi krokami.